dinsdag 22 december 2015

Vruchten van het neoliberalisme

Jan Marijnissen schreef in 1996 zijn boek Tegenstemmen, een rood antwoord op paars. Inmiddels leven we bijna 20 jaar later en dit boek is nog steeds actueel. Sinds drie jaar hebben we weer een paars kabinet met dit verschil dat de kleur paars steeds meer neigt naar blauw. Het rode socialisme van wat ooit de PvdA was heeft nu plaats gemaakt voor een fletse matte lichtrode kleur. Het blauwe liberalisme is vervangen door hard staalblauw, neigend naar grijs.
De staat schuift steeds meer taken van zich af. De politie beperkt zich tot het allernoodzakelijkste en het zal niet lang meer duren of de buurtwacht moet worden ingeschakeld bij een overval op een juwelier. Slaagt de buurtwacht er niet in de roofoverval op te lossen, dan kan tegen betaling van zo’n € 350,-- per uur een professioneel team worden ingeschakeld. Bij de zorg is het al zover. Werd de burger vroeger nog geholpen zonder dat er om een ziektekostenverzekeringspas werd gevraagd, tegenwoordig moet eerst de pas worden overhandigd, de patiënt worden geregistreerd, voordat tot actie kan worden overgegaan. Daarbij ontvangt de patiënt de meest noodzakelijke hulp. Wil je meer, dan moet je betalen. Als je een minimum inkomen hebt, kost dat 56,80 per vier weken. Dat lijkt niet veel, maar is voor mensen die al vrijwel niets hebben, veel geld. Verdien je echter wat meer, dan val je in sommige gemeenten in de prijzen. Woon je in Apeldoorn, dan ben je een bofkont. Woon je 300 meter verderop, betaal je drie tot 10 keer zoveel, afhankelijk van je inkomen.

Dat zijn de wrange vruchten van het neoliberalisme.

Door dit zelfde neoliberale beleid, of moet ik zeggen: door de uitwassen van het kapitalisme, zijn steeds meer mensen aangewezen op voedselhulp die ze zelf moeten halen bij de voedselbanken. Diezelfde mensen die aankloppen bij de voedselbanken, zijn verplicht een aantal uren te werken tegen een tarief van 10 cent per uur. Men noemt dit vrijwilligerswerk. Veel mensen zijn eenzaam; ze wonen op zichzelf. Sommige van die mensen, zouden graag wat aanspraak willen hebben. Ze zouden graag samen willen wonen met een andere eenzame, zodat hun leven misschien iets vrolijker wordt. Maar daar wordt dan al gauw een stokje voor gestoken, want het kan toch niet zo zijn dat het inkomen zomaar met 10 % wordt verhoogd. Nee nee, dat kost de gemeenschap veel te veel geld. Samenwonen mag, maar wel met hetzelfde inkomen. Een van de twee moet inleveren.

Dat zijn de wrange vruchten van het neoliberalisme.

Jongeren die willen studeren, mogen dat. Voor rijke jongeren is dat geen probleem. Arme jongeren moeten een lening afsluiten, weliswaar tegen een vrij gunstig tarief. Uiteindelijk moet een studie zichzelf toch terugverdienen. Dat is het idee. Er zijn ook jongeren die de verkeerde studie kozen. Dat deden ze natuurlijk niet expres; ze kwamen er gewoon achter dat de gekozen studie toch niet voor hen geschikt was. Ja, en als je daar dan achter komt, dan moet je boeten. Een tweede studie wordt beboet. Er zijn ook jongeren die nadat ze een eerste studie hebben afgesloten, graag nog een tweede studie willen beginnen. Ho ho, dat kan zomaar niet! Dan moet je een boete betalen. We gaan toch niet zomaar studies stimuleren!

Dat zijn de wrange vruchten van het neoliberalisme.

Ziekte is vervelend en de behandeling van een ernstige ziekte kost veel geld. Vroeger was het genezen van mensen een roeping, nu is het een beroep. Geneesmiddelen is nu big business geworden. De farmacie-giganten kloppen mensen het geld uit de zak en we moeten steeds meer zelf betalen. Het komt steeds vaker voor dat mensen niet meer naar de specialist gaan, vanwege het eigen risico. Een gezin met twee kinderen is volgend jaar al € 2.400,-- kwijt aan premies. Dat is voor een modaal inkomen meer dan 1/12e deel. Meer dan een maandinkomen voor de ziektekosten. Stel dat je ook nog naar een specialist moet, stel dat vader en moeder beiden naar de specialist moeten, dan kost dat nog eens bijna € 1.000,--. Dan praten we nog niet over de tandarts, want die moet je tegenwoordig helemaal zelf betalen. Een extra verzekering bestaat wel, maar die kost bijna net zoveel als de tandarts.

Dat zijn de wrange vruchten van het neoliberalisme.

De werkloosheid bedraagt momenteel 7 %. In Spanje bedraagt de werkloosheid meer dan 15 % en onder jongeren is een vijfde deel zonder werk. In Frankrijk is er een werkloosheid van 10 %. Toch komen in Europa in grote getale zogenaamde vluchtelingen binnen. Angela Merkel heet alle vluchtelingen van harte welkom. Ze zouden een stimulans betekenen voor de economie. Amme hoela! Ze zijn alleen stimulans voor de werkgevers. Ze zorgen voor een toename van werknemers op de arbeidsmarkt en waar een toename is, is straks een overschot. Kortom: de lonen zullen dalen. Bovendien kosten deze vluchtelingen ons straks een hoop geld. Een groot deel belandt in de bijstand. Moeten we die vluchtelingen dan maar weigeren? Nee, natuurlijk niet! De vluchtelingen zijn het gevolg van de bommen die door de wapenindustrie worden geproduceerd en die in grote getale vallen op de dorpen en steden van deze vluchtelingen.

Dat zijn de wrange vruchten van het neoliberalisme.

Het neoliberalisme is ontstaan in de krochten van de banken en de verzekeringmaatschappijen, in de hoofden van hen wiens hersenen vermolmd zijn door de vraatzucht en het geilen op groene dollarbiljetten en de bruggen van Europa. Vergeten wordt dat deze bruggen zullen instorten, dat deze dollarbiljetten zullen worden aangetast door ratten. Wanneer de pijlers onder een menswaardig bestaan zullen zijn weggeslagen, zullen ook de pijlers van banken verkruimelen tot nietszeggend gruis. Zoals ooit de grote arena’s van Rome alleen nog maar als schuilplaats dienden in tijden van verandering, zo zal ook La Défense, the City en de Leopoldswijk in Brussel als toevluchtsoord dienen voor de tot armoe vervallen directievoorzitters.

Nieuwe vruchten, het rood zal zijn.

Daarna is de tijd aangebroken van het nieuwe zaaien. Er zullen nieuwe bomen worden geplant, vol vruchten, sappige vruchten, vruchten voor iedereen, zoete vruchten. De wereld zal rood zijn, niet langer paars, de kleur van de dood. Het rood zal schijnen, stralen, als de zon in de harten van de mensen gloeit.    

Europa, een valse belofte

  Dordrecht, 04 februari 2024 In de jaren dertig van de twintigste eeuw hield Stefan Zweig drie lezingen. De eerste vond plaats in 1932 ...