In Doorbraak van 15 augustus jl. las ik een column van Frans Crols waarin hij George Orwell, het hedendaags hedonisme, Hitler en Stalin bij de kop pakt en die vier elementen door elkaar husselt totdat er een onleesbare brij ontstaat van nietszeggendheden doorspekt met een vleugje actualiteit en volgzaamheid. Inmiddels ben abonnee van Doorbraak, omdat ik artikelen die dit medium biedt doorgaans vrij lezenswaardig vind. Ik lees in nogal wat artikelen eigengereidheid en juist dat bevalt me wel. Daarom was ik verbaasd over dat warrige stuk van Frans Crols.
Crols begint zijn artikel met de stelling dat nazisme doorbrak omwille van het genot als hoogste goed in Europa. Bij mijn weten concentreerde het nazisme zich in drie staten en manifesteerde het zich in drie verschillende gedaantes. De relatie tussen nazisme en genot is voor mij onbekend en Crols slaagt er niet in dit standpunt te onderbouwen. Hij vergelijkt vervolgens de oorlog in Oekraïne met westerse wellust dit tot uiting zou komen in allerlei feesten.
In de tweede alinea beweert Crols dat West-Europees links onthutst was nadat Hitler en Stalin in 1939 een niet-aanvalsverdrag hadden gesloten. Waarom alleen West-Europees links? In West-Europa speelde links in die tijd niet zo’n grote rol. George Orwell was inderdaad antikapitalistisch, anarchistisch en anti-imperialistisch. Hij zou waarschijnlijk de wellust, de westerse decadentie wel veroordeeld hebben.
Daarna zegt Crols dat de koppen van Hitler en Poetin in hun jonge jaren op elkaar lijken en hij gaat zelfs zover dat hij ze vergelijkt met een gekruisigde Christus. Net als Christus zouden zij martelaren zijn, slachtoffers. Ik denk dat maar zeer weinig mensen een gelijkenis herkennen tussen Hitler en Stalin in hun jonge jaren en al helemaal geen gekruisigde Christus zien in deze mannen. Ik ga wel enigszins mee in het idee dat zowel Hitler als Poetin gezien kunnen worden als gemartelden, maar dan zou je deze uitspraak wel moeten onderbouwen.
Wat moet de lezer aan met de volgende vergelijking? Hitler en Poetin hebben dezelfde kijk op de valsheid van de wellust. Ook deze vergelijking is niet onderbouwd. Nadat de schrijver een lang citaat van Orwell heeft opgenomen, zegt hij dat Poetin de laatste autocraat is die oorlog, gevaar en dood aanbiedt. Rusland zou aan zijn voeten knielen. Dat is pertinente onzin. Niet iedereen in Rusland is het met deze oorlog eens. Dat een groot deel van de bevolking op Poetin stemt, komt doordat er geen alternatief is. De meeste Russen hebben de jaren negentig als een zeer negatieve tijd ervaren. Jeltsin liet het westen zijn gang gaan. De westerse kapitalist, maar ook de Russische graaier kon zijn slag slaan. De bevolking was de dupe. Miljoenen Russen zijn doodgegaan tijdens het bewind van Jeltsin. Rusland was in de uitverkoop. Poetin heeft dat teruggedraaid. Het is bovendien niet Poetin die oorlog biedt. Poetin heeft keer op keer gezegd geen oorlog te willen. Hij heeft keer op keer gewaarschuwd voor het gevaar wanneer Oekraïne besluit lid te worden van de NAVO. Er was zelfs een kans op de beëindiging van die oorlog in april vorig jaar, maar de Engelsen en Amerikanen floten Zelensky terug. Rusland heeft deze oorlog niet gewild. Daar zijn talloze bewijzen voor. Het zijn met name de Engelsen en Amerikanen die Oekraïne hebben willen opofferen voor hun grote doel: het vernietigen van Rusland. Brezinski heeft ooit gezegd en ik parafraseer: “Wie Oekraïne heeft, heeft toegang tot Rusland.
George Orwell heeft met zijn verhaal in Animal Farm inderdaad een parodie neergezet op het communisme, maar dat was niet het enige thema. Dit boekje schetst het gevaar dat schuilt in elke rebellie die meent de macht omver te willen werpen. De revolutionairen van vandaag zijn de machthebbers van morgen. Met ‘1984’ heeft Orwell het totalitarisme zichtbaar gemaakt. Overigens is 1984 geïnspireerd door ‘Wij’ van Zamjatin dat al in 1920 is geschreven. Datzelfde geldt ook voor ‘Brave new world’ van Aldous Huxley. Dat totalitarisme zien we niet alleen in Rusland of China. We zien het eveneens in het zogenaamde vrije westen. Het grootste gevaar wordt gevormd door Google, Apple, Microsoft en Facebook. Het zijn de regeringen die toestaan dat Het World Economic Forum onze agenda bepaalt, terwijl de leden van het W.O.F. niet zijn gekozen.
Kortom, Frans Cruls gaat mee in het narratief en maakt zich schuldig aan new speak. Zijn artikel is als een gordiaanse knoop waarin hij George Orwell misbruikt om de lezer te misleiden.
Hieronder het originele artikel.
Trance in Boom en steun in Kiev?
Menselijke behoefte aan strijd en opoffering in tijden van genot
Commentaar - 15/08/2023 Frans Crols - Leestijd 4 minuten
Het nazisme brak door omwille van genot als het hoogste goed in Europa. Oekraïne botst vandaag met dezelfde westerse wellust. Tomorrowland, Gay Pride, WeCanDance, Benenwerk, Lokerse Feesten, Antilliaanse Feesten, Pukkelpop zijn een swingende paternoster. Er gaat in Vlaanderen geen zomerweekeinde voorbij waar hossen, shaken, vrijen en een roes niet de etiquette zijn.
Van politieke stukken kunst maken
In maart 1940 schreef George Orwell een bespreking van Mein Kampf van Adolf Hitler. De eerste onverkorte vertaling in het Engels in 1939 van uitgever Hurst & Blackett was pro-Hitler en zwakte de woestheid van de Führer af. De tweede, een jaar later, draaide kazak en beklemtoonde dat de dictator onaanraakbaar was en dat de winst van de nieuwe vertaling bij het Rode Kruis gestort werd. En toen Hitler en Stalin in 1939 een niet-aanvalsverdrag sloten, was West-Europees links onthutst.
Wereldwijd is Orwell bekend door Animal farm (1945, tegen het stalinisme) en Nineteen eighty-four (1949, een wrang toekomstbeeld). Over politiek schrijven met literaire zwier? Wie het kon was deze Brit die van politieke stukken kunst wilde maken. Hij is blijvend actueel. Nieuwe levensbeschrijvingen van de anarchistische, antikapitalistische en anti-imperialistische auteur verschijnen jaarlijks. Orwell overleed in 1950 aan tuberculose.
De valsheid van hedonisme
Vroege foto’s van Adolf Hitler, in zijn eerste jaren als bruinhemd, hebben een grote overeenstemming met de huidige kop van Vladimir Poetin. De expressie van Hitler en Poetin is dat zij lijden onder verstikkend onrecht, zijn als gekruisigde christussen. De beide totalitairen zijn martelaars en slachtoffers.
Wat de beide heren voorts gemeen hebben — en wat actueel is in 2023 in een westerse wereld waar genot het hoogste goed werd (met het plechtige woord: hedonisme) — is hun kijk op de valsheid van de wellust
Wat de beide heren voorts gemeen hebben — en wat actueel is in 2023 in een westerse wereld waar genot het hoogste goed werd (met het plechtige woord: hedonisme) — is hun kijk op de valsheid van de wellust, de trance door dansen, drugs, seks.
Meer dan een ‘leuke tijd’
George Orwell (citaat uit de boekbespreking in 1940) zegt: ‘Bijna alle westerse denken sedert de laatste oorlog (1914-1918, nvdr), zeker het progressieve denken, veronderstelt stilzwijgend dat mensen niets meer verlangen dan gemakkelijkheid, veiligheid en het vermijden van pijn. In een dergelijke levensvisie is er geen plaats voor patriotisme en militaire deugden. De socialist die zijn kinderen ziet spelen met soldaatjes is ondersteboven maar hij vindt geen alternatief voor zijn kroost voor de tinnen militairen; tinnen pacifisten zijn geen vervanging. Hitler (je kan Poetin in de plaats schuiven, nvdr), omwille van zijn vreugdeloze aard, voelt met grote kracht dat mensen niet alleen comfort, korte werkdagen, hygiëne, geboortebeperking, en in het algemeen gezond verstand, beogen; zij willen, zeker tussendoor, strijd en opoffering, om niet te spreken van trommels, vlaggen en parades. Fascisme en nazisme zijn psychologisch dieper geworteld dan gelijk welke genotzuchtige levensvisie en praktijk.’ (Einde citaat.)
Hitler, Stalin en Poetin hebben hun macht vergroot door grote lasten te leggen op de schouders van hun onderdanen. Het progressistische van de jongste decennia en het kapitalisme van de jongste twee eeuwen heeft het parool: ‘Ik bied een leuke tijd aan.’ Poetin is de laatste autocraat in de rij van drie met de richtlijn: ‘Ik bied oorlog, gevaar en dood aan’, en Rusland knielt aan zijn voeten.
Wij amuseren ons kapot
83 jaar geleden schreef George Orwell waarheden die in 2023 actueel zijn. Terwijl de kans groeit van Donald Trump II — met diens voorspelbaar isolationisme, schrapping van dollars voor Oekraïne en de terechtwijzing voor Europa (het is jullie, niet ons probleem), plus het Oekraïense tegenoffensief sputtert — is de obsessie van West-Europa: lol, rock-‘n-roll en drift. Wij amuseren ons kapot. Trance op Tomorrrowland genereert meer Vlaamse media-woorden dan drones op Oekraïense flatgebouwen, hospitalen, crèches en havens.
Animal farm en Nineteen eighty-four werden voordien kapot gelezen, met ezelsoren, in het bijzonder in communistische Europa met de verzuchting: ‘Hoe kan hij het geweten hebben?’
Waarom vandaag verwijzen naar George Orwell? Inderdaad, om een verstandig citaat uit 1940, maar ook om zijn unieke stijl als politiek journalist en schrijver. Nooit volgde hij de mode en tijdig noemde Orwell bijvoorbeeld de succesfilosoof Sartre een windbuil. Tot 1989 vond iedereen hem zinnig en kende iedereen zijn naam want hij vatte de kern van het totalitarisme samen en dat verzwakte door de val van het IJzeren Gordijn. Animal farm en Nineteen eighty-four werden voordien kapot gelezen, met ezelsoren, in het bijzonder in communistische Europa met de verzuchting: ‘Hoe kan hij het geweten hebben?’ Na 1989 bleven Orwelliaanse regimes overleven in Noord-Korea, Cuba en China. Tot er vandaag nieuwelingen opduiken in Turkije en de illiberale staten.
De officiële socialisten wantrouwen
Wat was de leerschool van Orwell? Hij diende als imperiale politieman in Birma (nu Myanmar) en werd er strijdend anti-koloniaal, hij leefde als dompelaar (en journalist) tussen daklozen en krotten in Engeland en Parijs, hij vocht als vrijwilliger van de anarchistische POUM aan de republikeinse zijde in de Spaanse Burgeroorlog en publiceerde daarover het merkwaardige Homage to Catalonia. Spanje leerde hem Stalin en zijn trawanten te bekampen en de officiële socialisten te wantrouwen.
Aangeboden door de Vrienden van Doorbraak
Geen opmerkingen:
Een reactie posten