Als we het
hebben over het land van de ongekende mogelijkheden, dan denken we aan Amerika.
Toch kunnen we evenzogoed Rusland het land van de ongekende mogelijkheden
noemen. In Rusland is meer dan de helft van de bevolking hoog opgeleid. Hoog
opgeleid wil zeggen: ten minste beschikkend over hbo. Enkele cijfers,
overgenomen van www.prospekt-online.nl: Van de volwassen Russen heeft 88
procent ten minste middelbaar onderwijs gevolgd en 54 procent hoger onderwijs.
In de OESO-landen liggen deze percentages met respectievelijk 74 en 31 procent
een stuk lager. Het opleidingsniveau in Rusland stijgt nog steeds. Het zal dan
ook geen verbazing wekken dat veel uitvindingen die in Amerika worden gedaan,
op het conto van Russen kunnen worden geschreven.
In de NRC van 1 februari jl.
las ik dat China het land is met de meeste hackers. Deze hackers zijn echter
nog niet zo goed als Amerikaanse of Russische hackers. Alhoewel de kwaliteit
van het Russisch universitair onderwijs verslechtert, dat met name wordt
veroorzaakt door verouderde lesmethodes, is universitair onderwijs in Rusland
populair. Wat voor ieder land geldt, geldt ook voor Rusland: hoe hoger de
opleiding, hoe hoger de verdiensten. In Rusland groeit de economie met vier
procent per jaar en de beroepsbevolking krimpt. De verwachtingen van de huidige
generatie zijn daarom met recht hoog gespannen. Onderwijs inspireert, goed
onderwijs inspireert nog meer, maar de kans om goed te kunnen verdienen is een
extra drijfveer. Die kans is groot. Volgens een onderzoek uitgevoerd door
UNCTAD, stond Rusland in 2010 op de 7e plaats van landen met de grootste instroom
aan buitenlandse directe investeringen. Deze bedroegen 41 miljard dollar. Ik
voorspel dat Rusland in de komende jaren verder zal stijgen naar een 3e of 4e
plaats. De Russische regering heeft een aantal gebieden als Special Economic
Zones (SEZ) aangewezen om buitenlandse investeringen aan te trekken op het
gebied van industrie, technische innovatie en toerisme. Bedrijven die in deze
zones investeren worden vrijgesteld van invoerrechten en krijgen een
tegemoetkoming in belasting. De Olympische Winterspelen van 2014 is nu een
belangrijke stijger als het gaat om de buitenlandse investeringen.
Mijn idee
dat Rusland meer investeringen zal aantrekken is gebaseerd op de volgende
feiten: Rusland heeft beloofd de salarissen van universitair docenten binnen
enkele jaren te zullen verdubbelen. Hierdoor zal er minder “brain drain” zijn,
kennisvlucht naar het buitenland. Juist deze week zijn de salarissen van
docenten met een behoorlijk percentage verhoogd. In Europa gaat de economie
bergafwaarts. Amerika zit nog steeds met een gigantisch hoge staatsschuld. In
China gaat het op zich goed, maar China is nog steeds te confucianistisch
ingesteld. Zelfstandig denken komt maar langzaam van de grond. Rusland heeft
veel kennis in huis, beschikt over voldoende grondstoffen en heeft de juiste
mentaliteit om in korte tijd veel voor elkaar te krijgen. Wat dat betreft is
Rusland verworden tot Amerika “avant la lettre”, een staat waarin goede
betrekkingen en een stapeltje roebels de smeerolie vormen van de economie.
Aan
ieder systeem kleven ook nadelen. In Rusland is dat het gebrek aan
langetermijnvisie. Misschien kunnen we ook spreken van de wispelturigheid en de
spontaniteit en de gemakzucht van de Rus. In dit kader herinner ik me de
nationale feestdag in Bulgarije, Georgidag. Enkele jaren geleden waren we daar
op deze dag, 6 mei, en schoven aan bij een feestdis in het huis van de
burgemeester van Belozem. Er werd een verrukkelijke wijn geschonken. De wijn
was zelfgemaakt. Op mijn vraag of ze deze wijn misschien niet zouden willen verkopen,
antwoordde de maker van de wijn verontwaardigd: “natuurlijk niet. Goede wijn
drinken we zelf op met onze vrienden. We genieten ervan. Als we de wijn
verkopen, kunnen we niet genieten.” Dat is ook de mentaliteit van de gemiddelde
Rus: geniet van het gezelschap van vrienden en familie, geniet vandaag en denk
niet aan de ellende van morgen. Deze ellende kent de Rus door en door. De hele
geschiedenis van Rusland wordt er door gekenmerkt. Toch slaagt de Rus erin
steeds weer op te staan, zoals “Nevaljaschka”. Dat is het poppetje dat ieder
kind krijgt in Rusland. Het poppetje valt nooit om. Net als de Matrosjka: uit
iedere pop komt weer een andere pop. Dat is de kracht van Rusland. Dat is de
kracht die inspireert: de kracht van het heelal.
Dordrecht, 2 februari 2013
Geen opmerkingen:
Een reactie posten